Giảm hạn mức rút tiền đêm khuya - Một giải pháp linh hoạt?

Giảm hạn mức rút tiền đêm khuya - Một giải pháp linh hoạt?

Yêu cầu hệ thống các ngân hàng thương mại giảm hạn mức rút tiền từ 23h đêm đến 5h sáng hôm sau của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đang gây ra những tranh luận trái chiều từ giới phân tích cũng như người dùng.

* Nửa đêm không được rút nhiều tiền(!?)

Dựa trên thống kê các vụ mất tiền trong tài khoản thẻ thời gian qua cho thấy tần suất dày đặc rơi vào khung thời gian nửa khuya, thời điểm mà công tác giám sát tại hệ thống ATM của các ngân hàng không được chặt chẽ nhất, cũng như lượng người giao dịch vắng vẻ. Ngoài ra, khung thời gian trên cũng là lúc chủ thẻ đang say giấc và có thể phát hiện chậm, hoặc nếu phát hiện thì công tác báo cáo, xử lý và ngăn chặn cũng có nhiều hạn chế so với thời gian làm việc bình thường trong ngày.

Không chỉ là "giờ vàng", rút lúc nửa đêm, tội phạm còn có thể nhân đôi số tiền đánh cắp của chủ thẻ. Bởi theo quy định hiện nay, mỗi tài khoản chỉ được rút tối đa từ 20 - 100 triệu đồng mỗi ngày tùy mỗi ngân hàng. Chính vì vậy, bọn tội phạm thường chọn thời điểm trước và sau 0 giờ rút trộm tiền để sử dụng luôn hạn mức của ngày hôm sau, số tiền trộm được sẽ nhiều gấp đôi.

Chính vì vậy, để góp phần phòng ngừa rủi ro trong hoạt động thanh toán thẻ, NHNN gần đây đã yêu cầu các NHTM nghiên cứu triển khai thay đổi linh hoạt, giảm hạn mức rút tiền vào khoảng thời gian 23 giờ đến 5 giờ hôm sau nhằm giảm thiểu rủi ro cho khách hàng và cho cả ngân hàng.

Cho khách hàng chủ động đăng ký

Ý kiến trên nhận được khá nhiều đồng tình, tuy nhiên cũng không ít ý kiến phản đối. Luồng quan điểm phản đối cho rằng vẫn có nhiều người có nhu cầu giải trí về đêm hoặc có nhu cầu đột xuất sử dụng tiền mặt vào khoảng thời gian này thì không có lý do gì áp dụng biện pháp ngăn cản họ rút tiền. Hoặc với những khách hàng đi nước ngoài và lệch múi giờ với Việt Nam thì quy định hạn chế hạn mức rút tiền xử lý như thế nào?

Đầu tiên cần phải làm rõ thống kê của các ngân hàng cho thấy lượng khách hàng có nhu cầu rút tiền với số lượng lớn về đêm là rất ít, ngoại trừ chủ yếu là các nhu cầu về cấp cứu y tế. Còn đối với các nhu cầu giải trí về đêm cần tiền nhiều thì đa số là người trẻ, và giới này thường sử dụng tiền mặt, thậm chí nếu cần phải rút tiền thì có thể rút trước khi đến khung thời gian này.

Thực tế các ngân hàng cũng có thể cho phép khách hàng chủ động đăng ký ai có nhu cầu giảm hạn mức rút về đêm thì mới thiết lập cho hệ thống. Và điều này là hoàn toàn khả thi, theo đó những người muốn giảm thiểu rủi ro và cho rằng ít khi nào có nhu cầu rút tiền vào đêm khuya với số lượng lớn thì sẽ yêu cầu ngân hàng thiết lập hạn mức cho trước. Giải pháp này sẽ giải quyết được những mâu thuẫn đặt ra hiện nay cũng như làm hài lòng cho toàn bộ khách hàng, và cũng đảm bảo cho các chính sách, sản phẩm của ngân hàng là luôn hướng đến khách hàng.

Cần biết rằng NHNN cũng yêu cầu các ngân hàng nghiên cứu triển khai giải pháp giám sát, cảnh báo đối với chủ thẻ dựa trên hành vi, thói quen của khách hàng khi giao dịch, vị trí địa lý mà khách hàng thường rút tiền để sớm xác định những dấu hiệu bất thường, nghi ngờ và thông báo cho khách hàng để ngăn chặn kịp thời. Do đó từ những nghiên cứu này ngân hàng có thể xác định nếu những khách hàng nào không có thói quen rút tiền vào ban đêm với số lượng lớn, hoặc rút tại những vị trí địa lý khác lạ thì ngân hàng cũng có thể chủ động báo ngay cho khách hàng để yêu cầu thêm một bước xác nhận.

Hạn chế rút tiền mặt không giải quyết được các giao dịch chuyển khoản?

Một quan điểm phản đối khác thì lại cho rằng ngoài rút tiền mặt, tội phạm còn thực hiện chuyển khoản qua các tài khoản khác thì giải pháp hạn chế rút tiền mặt cũng không giải quyết được. Tuy nhiên trong trường hợp tội phạm chuyển khoản thành công, nhưng nếu bị giới hạn về hạn mức rút tiền trong đêm khuya thì cũng không thể nhanh chóng rút một lượng tiền lớn đã đánh cắp. Do đó, trong thời gian chưa thể rút tiền thì ngân hàng có thể nhận được thông báo từ khách hàng để tra soát giao dịch và khóa tài khoản nghi ngờ là của tội phạm. Vì vậy, giảm hạn mức rút tiền vẫn có những tác dụng nhất định để ngăn chặn tội phạm.

Ngoài ra, vấn đề trên thật ra cũng có thể giải quyết theo cách đơn giản, đó là ngoài việc giảm hạn mức rút tiền mặt thì ngân hàng có thể giảm luôn hạn mức chuyển khoản không chỉ qua hệ thống ATM mà còn là hệ thống Ebanking một cách tương ứng. Dĩ nhiên cũng sẽ tùy thuộc vào nhu cầu của khách hàng. Nếu khách hàng nào muốn hoặc không muốn giảm thì có thể đăng ký ngoại lệ với ngân hàng. Vì một thực tế cũng cho thấy nhu cầu chuyển khoản vào giữa đêm với giá trị lớn là rất hiếm khi xảy ra. Các giao dịch chuyển khoản nội bộ của doanh nghiệp với giá trị lớn cũng chẳng khi nào thực hiện vào giữa đêm khuya.

Hiện nay ngân hàng đã cho phép khách hàng đăng ký một hạn mức chuyển khoản phù hợp với nhu cầu của khách hàng. Có thể là 10 triệu, 20 triệu, 50 triệu hoặc 100 triệu cho một lần chuyển khoản, cũng như giá trị tối đa giao dịch trong ngày. Do đó việc điều chỉnh thiết lập một hạn mức chuyển khoản thấp hơn trong một khung giờ cố định cũng không phải là điều khó khăn gì.

Trong tình hình rủi ro đánh cắp tiền qua tài khoản thẻ ngày càng tăng cao như hiện nay, với các hành vi, chiêu thức phức tạp, trong khi người dùng còn ít nhiều hạn chế về kiến thức để tự bảo vệ mình, và hệ thống bảo mật của ngân hàng cũng chưa thể ngăn chặn được các hành vi trên một cách tốt nhất, thì giải pháp giảm hạn mức giao dịch vào khung thời gian đêm khuya có thể xem là cách phù hợp để phần nào hạn chế thiệt hại đến mức thấp nhất cho cả hai phía nếu không may rủi ro xảy ra.

Phan Thụy

Fili